Start van hoofdcontent
nl

Column: Bij verkiezingen past een juiste stemming

14 december 2025, 19.33 uur
Door Sjaak Grosthuizen · Foto: Streekomroep_West-Friesland

Of je het nu wilt zien of niet: de verkiezingen voor nieuwe gemeenteraden komen er aan. Dat ga je in je brievenbus nog niet zo merken, maar alle partijen die deel uitmaken van de Hoornse gemeenteraad zijn er druk mee bezig. Hoewel, ik kan me goed indenken dat er politieke afsplitsingen zijn die wat opzien tegen de enorme moeite die gedaan moet worden om een nieuwe achterban, of een deel van de andere achterban te organiseren.

Partijbestuur bij elkaar zoeken, partijstandpunten netjes en begrijpelijk formuleren in een geheel of gedeeltelijk eigen partijprogramma en/of verkiezingsprogramma, verkiezingscampagne organiseren, ledenvergadering houden, geld voor alle activiteiten bij elkaar zien te harken en wellicht nog een aantal activiteiten staan de afsplitsingen te wachten.

Misschien dat je in de verkiezingstijd of nog vlak ervoor wat handige kosten en moeite besparende samenvloeiingen tegemoet kunt zien. Neem van mij aan: geen enkele Hoornse politicus zal geheel onbevangen dit kerstreces in gaan. Er is veel werk aan de winkel en dat allemaal voor een bijna onbegrepen goede zaak: de Hoornse burger het beste stadsbestuur ooit te laten krijgen. En om dat voor elkaar te krijgen moet er één klus zeker worden geklaard: de Hoornse burgerij laten weten dat er geen betere keuze gemaakt kan worden dan jouw partij en laat dat nu juist de aller ingewikkeldste klus zijn.

Hoe krijg je jouw superieure boodschap in de hoofden van zoveel mogelijk burgers? Het werkwoord heet: profileren. Je moet niet alleen herkenbaar worden voor het publiek als: daar heb je weer zo’n figuur die in de raad wil zitten. Het ideaal wat je ongeveer wilt bereiken is: kijk, daar loopt Dieendie! Je weet wel, die man/vrouw die dit of dat zo mooi voor ons voor elkaar wist te boksen! Buurman jij kent hem of haar toch ook wel of leef je nog steeds onder een steen? Daar moet je straks gewoon op stemmen! Je wilt toch niet de slopers van de stad in het zadel helpen?

En zo zijn er veel meer mensen dan de 35 die in een gemeenteraad passen die een dergelijke bekendheid voor elkaar moeten zien te boksen, want de lijst met kandidaten levert een veelvoud van vijftien namen op. Tel straks alle namen op de kandidatenlijst maar eens op en je zult ontdekken dat je er maar een paar herkent. Maar dan moet natuurlijk ook duidelijk zijn dat die genoemde namen horen bij mensen die je het stadsbestuur toe vertrouwt. En aan die bekendheid wordt hard gewerkt. Ik heb eerder al beweerd dat er fracties zijn die permanent in een verkiezingskoorts verkeren. Zij trachten vier jaar lang mensen te ronselen die de ingefluisterde boodschappen kunnen doorgeven.

Wat minder werkt dan vaak wordt aangenomen is dat het heel veel uitmaakt wat je in de raadzaal doet. Alleen wanneer de publieke tribune stampvol zit – doorgaans wanneer een partij tijdens een buurtbijeenkomst enorm met de alarmbel bezig geweest is - kan het gebeuren dat men kan zien en horen hoe de verschillende partijen in hun race zitten. Het kan gebeuren dat een burger opgewekt werd de raadzaal te bezoeken om te zien hoe goed de oproepende partij voor het volksbelang opkomt en ter plekke ontdekt dat er ook anders tegen de zaak kan worden aangekeken en tot de conclusie komt dat een andere partij toch even iets betrouwbaarder over komt.

Is het nu zo dat, wanneer je als politicus in buurtbijeenkomsten hel en verdoemenis aankondigt die slechts kunnen worden afgewend mits men jou volgt, dit het meest effectief werkt om kiezersgunst te verkrijgen of helpt het net zo goed (of beter) wanneer je duidelijk maakt dat in de wijk iets moois tot stand is gekomen dankzij de verstandige inzet van jouw partij? Ik weet dat niet precies. In verreweg de meeste gevallen dat een burger interesse toont in politieke partijen betreft het ellende die moet worden afgewend. Belangrijk is het de vruchtbare zetelwinnende  emoties wakker te roepen. Deze emoties worden in de laatste weken voor de verkiezingen het meest enthousiast aangewakkerd, zodat ze nog voelbaar zijn op de dag van het stemmen. Te vroeg vlammen kan zelfs verlies opleveren.

Voor de bruikbare emoties kunnen al wel voorbereidende vruchtbare laagjes worden aangebracht. Heel weinig in de raadzaal zelf, ofschoon wel naar die verrichtingen kunnen worden verwezen tijdens de momenten dat de burger toegankelijk lijkt te zijn voor informatie. We hebben geen stem- of kieswijzer voor de Hoornse raad. Zo erg groot zijn de verschillen tussen diverse partijen nu ook weer niet. Bij verkiezingen past een juiste stemming.

Disclaimer: De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. Streekomroep West-Friesland is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom en onafhankelijk.