De Edamse Ilja Groothof Schröder (14) is benoemd tot Jonge Denker. Die titel wordt jaarlijks toegekend aan zeven middelbare scholieren uit Nederland en België die een filosofisch essay hebben geschreven. Ilja zit in 3 VWO op het OSG West-Friesland en is de jongste die ooit deze titel heeft gekregen. Ze vertelt over haar interesse in filosofie en hoe het schrijven van haar essay eraan toe ging.
Op woensdagmiddag komt Ilja na school naar de redactie toe. Ze komt wat gespannen de drukke ruimte binnen, maar wanneer we op een rustig plekje over haar interesse in filosofie praten komt ze al snel los. "Het is echt een van mijn lievelingsvakken. We krijgen onderwerpen en gaan dan kijken wat wij er van vinden en wat filosofen ervan vinden", vertelt ze enthousiast.
Het is volgens Ilja anders dan de andere vakken die ze hebben. "Je doet veel meer mee. In plaats van alleen uitleg en opdrachten maken, ga je vragen stellen en met elkaar praten."
Extra uitdaging
Dat filosofie haar erg interesseert, viel ook haar docent Monique Groot op. "Ze loopt nogal voor ten opzichte van de andere leerlingen", zegt Groot. "Haar begrip is heel snel en gaat heel diep. Ik moet haar dus meer geven dan wat ik normaal gesproken in de klas doe, anders verveelt ze zich ontzettend." Ze vroeg Groot aan Ilja of ze het leuk zou vinden om met de wedstrijd mee te doen.
De centrale vraag waarover dit jaar geschreven moest worden was: 'Maakt vérdenken gelukkig?'. "Eerst wist ik helemaal niet wat verdenken is", lacht Ilja. "Dus eerst vond ik het wel lastig. Ik had in het begin 20 losse stukjes geschreven, want ik wist nog niet wat ik er precies over wilde zeggen." Hoe meer ze zich in het onderwerp verdiepte, hoe makkelijker het haar af ging.
Over het eindresultaat van haar essay zegt Ilja vertwijfeld: "Ik was niet helemaal tevreden", ze is even stil. "Maar ik ben eigenlijk nooit tevreden", voegt ze lachend toe. "Ik wilde het nog honderdduizend keer verbeteren."
Huldiging
De school stuurde drie inzendingen op, net als de andere scholen uit Nederland en België. "Eerst dacht ik dat ik niet door was, want mevrouw Groot had de verkeerde mail doorgestuurd", lacht Ilja. Maar niets bleek minder waar. Op 27 november werd ze samen met zes anderen gehuldigd in Amsterdam.
Ze was er zenuwachtig voor, maar uiteindelijk viel het allemaal mee. De Jonge Denkers lazen daar allemaal hun essay voor en gingen in gesprek met elkaar en Denker des Vaderlands David van Reybrouck. "Dat was echt heel cool."
Daar is het nog niet klaar voor de zevenkoppige groep. Komend jaar gaan ze samen aan een project werken en meedoen aan verschillende activiteiten, onder andere tijdens de maand van de Filosofie in april. Hoewel Ilja de jongste van de groep is - sommige anderen zitten al in hun examenjaar - kon ze het goed vinden met de rest.
Toekomst
Ilja weet al zeker dat ze filosofie blijft volgen in de bovenbouw. En ze wil het waarschijnlijk ook gaan studeren, in combinatie met een andere studie. Ze twijfelt nog tussen natuurkunde, astrofysica, kwantumfysica of moleculaire levenswetenschappen.
"Ik denk dat het goed is dat we wat meer nadenken over ons leven en wat we doen. En ik vind het vooral leuk." Op de vraag of ze er niet soms een beetje hoofdpijn van krijgt om over ingewikkelde onderwerpen na te denken, haalt ze haar schouders op. "Soms wel. Op de meeste dingen is ook helemaal geen antwoord."
Groot praat vol trots over de prestaties van haar leerling. "Ze moet er vooral zelf plezier in houden, dat lijkt me het belangrijkste", sluit ze af.