Elke dag vervoeren tientallen bussen passagiers op Schiphol van de parkeerplaats naar de terminal, en soms ook van de gate naar het vliegtuig. Maar niet altijd zit er iemand met een busrijbewijs D achter het stuur, meldt het AD maandagochtend. Vakbond FNV maakt zich zorgen, maar hoe terecht is dat? NH zocht het uit.
Op Schiphol werken bijna tweehonderd chauffeurs, die zich ontfermen over de passagiers op de luchthaven. Hun werkterrein is op te splitsen in twee delen: landside en airside. Het eerste deel is de openbare weg, bijvoorbeeld van de parkeerplaatsen naar de terminal, terwijl het tweede al het terrein achter de terminal bestrijkt, waar zich de vliegtuigen, tankwagens en bagagekarren bevinden.
De chauffeurs aan beide kanten van de terminal moesten jarenlang in het bezit zijn van rijbewijs D om een bus te mogen besturen. Maar volgens het AD is die eis de laatste jaren losgelaten. Zij baseren zich daarbij onder andere op een drietal anonieme chauffeurs, die zich zorgen zeggen te maken over de veiligheid.
"Op airside gelden andere eisen dan buiten het luchthaventerrein"
Schiphol legt uit dat er niet zomaar mensen met een standaard autorijbewijs in een bus worden gezet. De chauffeurs krijgen een speciale opleiding en rijden alleen aan de airside-kant van de luchthaven. "Omdat dit geen openbare weg is en de maximumsnelheid 30 km/u bedraagt, gelden andere eisen dan buiten het luchthaventerrein."
Die opleiding is opgezet door Arriva, die het vervoer op Schiphol sinds 2020 verzorgt. "In de praktijk betekent dit dat nieuwe chauffeurs voor airside eerst een aantal dagen les krijgen van een externe rijschool voor voertuigbehendigheid en wanneer zij hun voor airside ontwikkelde rijvaardigheidstoets met goed gevolg hebben afgelegd." Daarna worden ze ook nog acht dagen door Arriva zelf getraind.
Vakbond bezorgd over veiligheid
Ondanks het opleidingstraject maakt vakbond FNV Luchtvaart zich zorgen over de keuze chauffeurs zonder formeel busrijbewijs in te zetten, vertelt campagneleider Jaap de Bie. "Het lijkt ons juist moeilijker om een bus op airside te besturen dan op de openbare weg, met al die verschillende wagens en karretjes die er op Schiphol rondrijden."
De Bie zet vraagtekens bij de beweegredenen achter het besluit om de eisen te versoepelen. "Het kan niet zo zijn dat de veiligheidsstandaarden onder druk komen te staan door bijvoorbeeld onderbezetting. Zorg er liever voor dat de vacatures aantrekkelijker worden door de arbeidsomstandigheden en salarissen te verbeteren."
Tekst gaat verder onder de video.
Schiphol test zelfrijdende bussen voor werknemers - NH Nieuws
Het klopt dat er in de vervoerssector een schrijnend tekort is aan buschauffeurs. Schiphol zelf heeft sinds 2010 al een groep medewerkers die, bij bijvoorbeeld op piekdagen of met rondleidingen kunnen bijspringen als chauffeur. Ook zij hebben een speciaal opleidingstraject doorlopen.
Rijden er dus buschauffeurs rond op Schiphol 'zonder papieren', zoals het AD schrijft? Het is een feit dat een deel van de nieuwe chauffeurs niet in het bezit is van busrijbewijs D, maar ze worden wel getraind door zowel een rijschool als werkgever Arriva. Bovendien rijden ze niet op de openbare weg en dus houdt Schiphol zich aan de Wegenverkeerswet. Schiphol benadrukt de veiligheidssituatie constant te monitoren, maar of dat de zorgen van de vakbond weg zal nemen is ten zeerste de vraag.
Reactie Schiphol
Op Schiphol staat veiligheid altijd voorop. Het vervoer op airside vindt plaats binnen het besloten en streng beveiligde gebied van de luchthaven, waar specifieke regels gelden die zijn afgestemd op deze omgeving. Alle chauffeurs die op airside rijden, voldoen aan deze regels en hebben een uitgebreide opleiding afgerond. Omdat dit geen openbare weg is en de maximumsnelheid 30 km/u bedraagt, gelden andere eisen dan buiten het luchthaventerrein.
Al sinds 2010 zetten we, naast externe chauffeurs, een kleine pool van eigen medewerkers in voor het rijden met bussen. Zij zijn vakbekwaam en volgen daarvoor een uitgebreide opleiding en rijtraining binnen het luchthaventerrein; hiervoor is ook een specifieke bus gereserveerd die we inzetten voor instructie en oefenritten. Het blijft bij deze beperkte pool en er is geen intentie om dit uit te breiden. Deze inzet is primair bedoeld voor rondleidingen en draagt ook bij aan het opvangen van pieken bij passagiersvervoer aan airside tijdens het hoogseizoen. Op de drukste momenten kunnen onze collega's bijspringen, zodat de operatie zonder vertragingen kan blijven draaien.
Deze werkwijze voldoet aan de geldende Schipholregels, we monitoren deze continu en borgen zorgvuldig en veilig vervoer. Luchtvaartmaatschappijen zijn hiervan op de hoogte. Busvervoer wordt bij ongeveer 20 procent van de vluchten ingezet.
Reactie Arriva
Voor landside geldt dat chauffeurs een rijbewijs D, code 95 en geldige medische verklaring moeten hebben. Dit zijn de regels zoals die horen bij de Wegenverkeerswet (WVW). Voor airside geldt er geen minimumeis m.b.t. rijbewijs D, omdat het hier gaat om besloten terrein en je niet te maken hebt met externe factoren zoals die wel aanwezig zijn op de openbare weg (denk aan fietsers, trams etc.), daarnaast is de maximumsnelheid op het terrein 30 km/u. Als Arriva Touring hebben we daarom voor airside een alternatief lesprogramma ontwikkeld dat beter aansluit bij de situatie van een besloten terrein en nog steeds gericht is op veiligheid. In de praktijk betekent dit dat nieuwe chauffeurs voor airside eerst een aantal dagen les krijgen van een externe rijschool voor voertuigbehendigheid en wanneer zij hun voor airside ontwikkelde rijvaardigheidstoets met goed gevolg hebben afgelegd, doorstromen naar het interne opleidingstraject van minimaal 8 dagen (64 uur) bij Arriva op airside. Voor de duidelijkheid: alle kandidaten zijn uiteraard wel in het bezit van rijbewijs B.
We zijn op de hoogte van het feit dat Schiphol kantoorpersoneel inzet als airside chauffeurs. Ze werven hiervoor niet extern, het gaat puur om de inzet van kantoorpersoneel als chauffeur. Dit is geen oneerlijke concurrentie, het kan juist bijdragen aan het (tijdelijke) probleem van personeelstekorten.