De raadscommissie behandelde dinsdagavond twee onderwerpen: de opvang van asielzoekers in de voormalige technische school aan de Johannes Poststraat en mogelijke nieuwe opvanglocaties. De vergadering trok veel publiek. Inwoners uitten hun zorgen over de verplichting voor Hoorn en andere West-Friese gemeenten om volgens de spreidingswet asielzoekers op te vangen. Meerdere insprekers maakten gebruik van de gelegenheid om de raadsfracties richting te geven in hun standpuntbepaling.
Informatieavond en reacties uit de wijk
De opvang in de voormalige technische school aan de Johan Poststraat is een concreet gegeven. De gemeente heeft al een drukbezochte informatieavond gehouden voor omwonenden. De ruim 350 aanwezigen kregen ook de mogelijkheid om schriftelijk vragen en opmerkingen mee te geven en enkele tientallen mensen hebben daarvan gebruik gemaakt. De meeste opmerkingen waren negatief over het plan voor opvang aan deze locatie.
Foto: Wally Ooms / Één van de dertig insprekers
Recordaantal insprekers: voor- en tegenstanders wisselen elkaar af
De lijst van insprekers is indrukwekkend lang, langer dan wie dan ook kan heugen. Maar liefst 30 insprekers maken duidelijk hoe zij tegen de zaak aankijken. De inbreng varieert tussen instemming en de verwachting dat het allemaal wel zal meevallen, via voorzichtige instemming, maar met kritiek over onder andere de communicatie vanuit de gemeente, maatregelen met betrekking tot serieus te verwachten geluids- en andere overlast, tot liever niet of heftige tegenstand. Ook klinkt er een verontwaardigd verwijt aan Hart van Hoorn vanwege de populistische oproep om ontstemming te komen uitdragen in de raadzaal.
Andere sprekers voelen zich in de steek gelaten door de overheid of dat hun veiligheid wordt aangetast. Daartegenover staan verhalen over asielzoekers elders, die doordat ze een gezicht krijgen in de media een gevoel van acceptatie creëren bij omwonenden. Angst voor bedreiging door asielzoekers wordt vergeleken met andere angsten en bedreigingen die in ons land vele malen groter zijn. Een van de insprekers is voormalig asielzoeker die schetst hoe goed het voor hem en zijn gezin is, zich in een veilige stad weer te kunnen inzetten voor de samenleving.
Mensen met ervaring als vrijwilliger bij asielopvang trachten angst om te zetten in vertrouwen. Voor- en tegenstanders wisselen elkaar af. Verstoorde toegang tot medische zorg tegenover aanhalen van artikel 1 van de grondwet, maar we mogen ook weten hoe divers de bevolking in Hoorn-Noord al is met hartverwarmende ontmoetingsactiviteiten.
Heel vervelend is het dat de livestreamverbinding het enige tijd liet afweten. Dit gebeurde op het moment dat de insprekers aan de beurt waren. De vergadering is daardoor lange tijd geschorst.
Politieke standpunten lopen sterk uiteen
Na de insprekers is het woord aan de politici. Bij veel fracties leven vragen over de haalbaarheid en de wenselijkheid om de noodopvang aan de Johan Poststraat in te richten. André van Beusekom (Groep Van Beusekom/ Vinkenborg) benadrukt dat het niet gaat over 399 mensen die zullen worden opgevangen, maar over 399 plekken. Wanneer mensen uitstromen worden de plekken weer door anderen ingenomen. Hij wil het liefst een besluit uitstellen tot na de landelijke verkiezingen, zodat wellicht duidelijk wordt wat er met de spreidingswet zal worden gedaan.
Menno Jas (Hart van Hoorn) laat de afkeer van zijn fractie over de opvang in de voormalige technische school weten en overweegt zelfs een motie van wantrouwen in te dienen tegen de burgemeester, wanneer het plan doorgaat.
Gesprek met Menno Jas over standpunt van Hart van Hoorn:
Hoorn Lokaal wil best meewerken aan opvang, maar dan wel met aandacht voor de menselijke maat en de buurt. HOE?! ziet een te smalle basis voor een goede opvang en hoopt weer op een mogelijke opvang bij de A7.
De VVD toont zich ontvankelijk voor de bezwaren van de bewoners en hoopt ook op een locatie bij de A7. Sociaal Hoorn valt over de manier waarop het voorstel is gekomen en evenals Fractie Tonnaer wordt de locatie een verkeerde keuze genoemd. Het CDA betreurt eveneens dat de A7-locatie niet kan doorgaan en wil de burgemeester voor overleg hierover naar de provincie en de minister sturen.
Fractie Breuker laat via Aart Ruppert horen, dat ondanks de minder ideale opvangmogelijkheid er opvang moet zijn.
Gesprek met Aart Ruppert over standpunt Fractie Breuker:
D66 acht de locatie geschikt, in ieder geval in vergelijking met de opvang in Ter Apel. De ChristenUnie ziet meer in spreiding over meerdere plekken met minder mensen, hoewel ook deze fracties de A7-locatie een betere keuze vinden.
De PvdA ziet in dat het een ontzettend ingewikkeld probleem is, maar hoewel het niet ideaal is, is het haalbaar wanneer de aangeboden hulp vanuit de wijk wordt geaccepteerd. Kiezen voor de A7-mogelijkheid ziet woordvoerder Erik de Groot als wegduiken voor de verantwoordelijkheid. GroenLinks is blij met de positieve inbreng waarmee veel insprekers kwamen. “De asielzoekers zijn gewone mensen die in de toekomst onze samenleving helpen opbouwen.”
Onderzoek mogelijke nieuwe opvanglocaties
Na een uitgebreide bespreking van opvang van asielzoekers in de voormalige technische school aan de Johan Poststraat mag de raadscommissie zich buigen over de andere locaties die voorliggen om verschillende bijzondere doelgroepen, waaronder Oekraïense ontheemden, statushouders en asielzoekers op te vangen. Er zijn drie mogelijke locaties: het voormalige rugbyveld aan de Blauwe Berg, ongebruikt hockeyveld van de hockeyvereniging aan de Roskam, of de Paardenweide aan de Middelweg (bij de rotonde). De opvanglocatie die nu in gebruik is om Oekraïense vluchtelingen op te vangen zou kunnen worden aangekocht om verdere opvang mogelijk te maken.
Foto: Wally Ooms / Veel belangstellenden: er moeten extra stoelen worden bijgezet
Reacties van de fracties
De reacties van de fracties zijn enigszins vergelijkbaar met de reacties tijdens het agendapunt over de locatie Johan Poststraat. De voorafgaande procedure met gebrek aan participatie, de veiligheid en overlast, het benadelen van sportverenigingen in de omgeving zijn argumenten om geen van de genoemde locaties als bruikbaar te beschouwen.
Fractie Breuker, GroenLinks, PvdA en ChristenUnie kunnen zich geheel of gedeeltelijk vinden in de keuze. Voor de ChristenUnie valt alleen de keuze voor het hockeyveld af. Ook voor deze plekken wordt veelal verwezen naar de A7-locatie als beste plek. De vraag om naar de Commissaris van de Koning of naar de minister te gaan om voor elkaar te krijgen dat Koggenland gaat instemmen met de locatie A7 wordt ook hier genoemd als wenselijke actie.
Burgemeester benadrukt verantwoordelijkheid en spreidingswet
Namens het college reageerde burgemeester Jan Nieuwenburg op de inbreng van de insprekers en fracties. Hij sprak zijn waardering uit voor de grote opkomst, die volgens hem de betrokkenheid van inwoners onderstreepte. Daarbij wees hij op de spreidingswet, die nog altijd van kracht is. Hoorn moet zich daaraan houden, aldus de burgemeester, en hij verwacht dat ook de raad die verantwoordelijkheid neemt. “We hebben in Nederland samen iets op te lossen. Doen we niets, dan staan veel mensen op straat.” Met het COA is een overeenkomst gesloten, die inhoudt dat de gemeente inspanningen moet leveren. Als Hoorn geen locaties aanwijst, kan het COA dat zelf doen. Nieuwenburg benadrukte daarom dat hij liever regie houdt over waar en onder welke omstandigheden mensen worden opgevangen. Binnen de overeenkomst is er ruimte om mee te bepalen hoeveel asielzoekers worden gehuisvest en onder welke voorwaarden.
Veiligheid staat voorop
Specifiek over de opvang in de voormalige technische school aan de Johannes Poststraat zei de burgemeester dat veiligheid vooropstaat. Zowel hijzelf als het COA hebben er geen belang bij dat er problemen ontstaan. Mislukt de opvang op deze locatie, dan heeft dat gevolgen voor de andere opties die op tafel liggen. Volgens hem voldoet het aantal van 100 mensen aan de beheersmaatregelen van het COA; minder opvang zou ook minder ondersteuning betekenen. Nieuwenburg wil samen optrekken met wijkbewoners en organisaties in Hoorn-Noord, dat hij een vitale wijk noemt met veel mogelijkheden. De tijdelijke opvang belemmert de geplande woningbouw niet, voegde hij toe. In de eerstvolgende raadsvergadering komt dit agendapunt, inclusief aangekondigde moties, opnieuw aan bod.
"Buitengewoon lastige puzzel"
Over de overige mogelijke opvanglocaties – het rugbyveld, hockeyveld en de paardenweide – herhaalde de burgemeester dat deze niet uit de lucht zijn komen vallen. “De puzzel is buitengewoon lastig,” aldus Nieuwenburg. De situatie rond het hockeyveld is volgens hem niet het gevolg van een eenzijdige maatregel, maar onderdeel van een bredere afweging. Er is nog geen besluit genomen, maar er is bewust gestart met een discussie over de locaties. Belangrijk daarbij is dat deze plekken gemeentelijk eigendom zijn en dus niet afhankelijk zijn van marktpartijen. Als beste optie ziet hij nog altijd de A7-locatie, maar gesprekken met buurgemeente Koggenland leveren vooralsnog geen toezeggingen op, en ook vanuit het ministerie is er geen duidelijkheid. Het onderwerp komt op 30 september opnieuw terug.
De agendapunten over opvang in de voormalige technische school in de Johannes Poststraat en de nieuwe locaties, komen terug op de eerstvolgende raadsvergadering.