HILVERSUM - Al decennialang staat Hilversum bekend als dé mediastad van Nederland. Het is de plek waar iconische televisieprogramma’s zijn gemaakt, waar omroepen hun wortels hebben en waar beeld en geluid samenkomen. Maar in een tijd waarin media digitaliseert, versnipperd raakt en steeds mobieler wordt, rijst de vraag: is Hilversum nog steeds het kloppende hart van de Nederlandse mediawereld?
Een rijke mediageschiedenis
De opkomst van Hilversum als mediastad begon al in de jaren twintig van de vorige eeuw, toen de eerste radio-uitzendingen van de Nederlandse Seintoestellen Fabriek (NSF) vanuit de stad klonken.
Niet veel later volgden de eerste omroepen, zoals AVRO, KRO, NCRV en VARA. In de jaren 50 maakte televisie zijn opmars, en groeide Hilversum uit tot hét centrum van de Nederlandse omroepwereld.
Het Mediapark werd een bruisend mediacluster met studio's, redacties, technische faciliteiten en educatieve instellingen, zoals de Media Academie en het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid. Grote spelers als de NPO, NOS en RTL (tot 2007) opereerden vanuit Hilversum, evenals talloze productiebedrijven.
Een veranderend medialandschap
Toch veranderde het speelveld in de afgelopen twee decennia. Door digitalisering werd mediaproductie minder gebonden aan fysieke studio’s. Creatieve netwerken en startups bloeien juist in steden als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.
RTL verhuisde in 2007 naar Amsterdam, reclamebureaus en digitale platforms volgden. Streamingdiensten als Netflix en Videoland kozen voor andere vestigingsplaatsen.
Deze decentralisatie maakt dat Hilversum zijn vanzelfsprekende centrale positie verloor. De media-infrastructuur werd verspreider, flexibeler en internationaler.
Hilversum blijft relevant
Toch is Hilversum niet zomaar een relikwie uit het analoge tijdperk. Het Mediapark is nog altijd de thuisbasis van de publieke omroepen: NPO, NOS, BNNVARA, VPRO, EO en anderen.
Productiebedrijven als NEP en EMG verzorgen high-end studiofaciliteiten voor live-uitzendingen, talkshows en evenementen. Het recent vernieuwde Instituut voor Beeld & Geluid presenteert zich als innovatief media- en erfgoedcentrum.
De gemeente Hilversum investeert actief in het toekomstbestendig maken van het Mediapark, onder andere via Media Perspectives en het Media Innovation Hub, waarmee startups en jong talent worden aangetrokken.
Van Dutch Media Week naar The Media Ahead
Een opvallende ontwikkeling is de transformatie van de jaarlijkse Dutch Media Week naar een nieuwe, bredere aanpak: The Media Ahead. In plaats van één grootschalig evenement in het najaar, kiest Hilversum nu voor een jaarvullend programma van activiteiten, evenementen en online platforms.
Met een gemeentelijke subsidie van 250.000 euro en een totale projectbegroting van ruim 900.000 euro zet Hilversum in op technologische innovatie, publieksbeleving en talentontwikkeling. Initiatiefnemers zijn onder meer Stichting Hilversum Marketing, Media Campus NL, Beeld & Geluid en regionale mbo- en hbo-opleidingen. Mediabedrijf Monks helpt bij het vormgeven van de visie.
Volgens wethouder Floris Voorink (Economie en Media) is dit geen afscheid van het verleden, maar een brug naar de toekomst: "Met The Media Ahead bouwen we voort op waar we sterk in zijn: het vertellen van verhalen. Tegelijkertijd slaan we een brug tussen onze bijzondere mediageschiedenis en de toekomst."
Media als levend ecosysteem
Onderdeel van deze nieuwe koers is de Media Ahead Community: een hybride platform waar jonge makers, studenten en professionals maandelijks samenkomen om kennis te delen over media en technologie.
Evenementen zoals de Dag van de Mediastages koppelen studenten aan bedrijven, en op prominente plekken in de stad wordt werk van lokaal talent zichtbaar gemaakt.
Een hoogtepunt wordt de Xperience Day op 29 juni: een grootschalig publieksfestival op het Mediapark, waarbij bezoekers een kijkje achter de schermen krijgen in televisiestudio’s, interactieve installaties ervaren en optredens bijwonen.
Hilversum ademt media — maar moet blijven bewegen
Hilversum is niet langer het exclusieve middelpunt van de Nederlandse media. De stad maakt deel uit van een dynamisch, landelijk netwerk van mediakernen. Toch heeft Hilversum iets unieks: een geconcentreerde media-infrastructuur, diepe historische wortels en een duidelijke visie op de toekomst.
De titel mediastad is nog steeds gerechtvaardigd — zolang Hilversum blijft innoveren, verbinden en investeren. Geen museum van het medialandschap, maar een stad in transitie. Een plek waar makers, verhalen en technologie samenkomen. Juist daar ligt de kracht van Hilversum.