Tijdens de jaarlijkse vergadering over de jaarstukken en de kadernota blijken de Hoornse fracties een hoop voorstellen te kunnen doen om het overschot op de jaarrekening van ruim 5 miljoen deels te gebruiken om allerlei subsidies en wenselijke zaken in Hoorn toch te kunnen realiseren. De Hoornse fracties hebben daartoe maar liefst twaalf amendementen en elf moties ingediend.
Uit de tientallen technische vragen die voorafgaand aan de vergadering zijn ingediend, blijkt dat veel fracties de beschikbare informatie over de financiële situatie als (te) laat ervaren. In de beantwoording wordt vaak aangegeven dat ook binnen het stadhuis pas laat duidelijkheid ontstaat over de definitieve cijfers, mede doordat het Rijk soms slechts voorlopige gegevens verstrekt. Soms komt aanvullende informatie zelfs pas binnen nadat de cijfers al met de raad zijn gedeeld. Traditioneel krijgen de fractievoorzitters tijdens de Algemene Beschouwingen de gelegenheid om hun standpunten over de kadernota toe te lichten.
Wensen van de fracties
Chris de Meij (Hart van Hoorn) is enerzijds blij met de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers, maar boos over de berichtgeving rond de overschrijding van het krediet om het stadhuis te verbouwen. Ook de financiering van andere projecten behoeven duidelijkheid en geen informatie erover op een veel later tijdstip. Diverse investeringen zoals voor het Westfries Museum en Iron Man wijst hij af. Tenslotte wil hij geen AZC in Hoorn. Hij zet de Hoornse burger op één.
Rob Brandhoff (CDA) wil graag een voorspelbare overheid. Rentmeesterschap past het CDA, maar omdat het ravijnjaar nog later wordt verwacht, is er ruimte om toch wat te investeren in noodzakelijke activiteiten. Hij vraagt tevens aandacht voor gedifferentieerde aanlegkosten in de haven en verbetering verkeersveiligheid. Hij wil ook een fietstunnel wanneer er een ondergrondse traverse komt onder het spoor door.
André van Beusekom (GVBV) somt eerst een aantal zaken op die de burgers in de stad nu voelen door de politieke keuzes die gemaakt zijn. Hij wil meer investeren in de zorg en vermijden dat buurten verloederen. Er zijn twijfels over het warmtenet. Reserves horen niet op de plank. Kleine Hoornse ondernemingen en ZZP’ers kunnen kleine klussen veel goedkoper doen.
Arnold Wegner (PvdA) stelt vast dat dit de laatste keer is dat de PvdA als aparte partij inbreng laat horen. De gemeente heeft een kaart nodig om te zien waar ondersteuning nodig is en een stuur om erop af te gaan. Welzijnsorganisaties komen in het nauw, terwijl de noodzaak van hun activiteiten groeit. Hij pleit voor een popcentrum om een bruisende stad te behouden. Wacht niet op Den Haag.
Guido Breuker (Fractie Breuker) is blij met een positief resultaat en ziet geen aanleiding om zich druk te maken over zaken die helemaal fout gaan, bij een negatief resultaat is meer reden tot zorg. Doordat het huidige kabinet niets voor elkaar heeft gebracht zijn ook in Hoorn zaken blijven liggen. Hij is trots op wat dit college voor elkaar heeft gebracht. De voorliggende kadernota bevat geen loze beloften.
Marieke Rijk (Fractie Tonnaer) is blij met positieve resultaten van diverse ook door haar fractie ingediende plannen. Daarnaast zijn er ook treurige zaken: het opheffen van de Waalrakkers, de overschreden kosten voor het vernieuwen van het stadhuis, de verstening van Hoorn, de kosten voor verbouw van het Westfries Museum, het voortwoekeren van de Japanse duizendknoop en nog een flink aantal zaken. Inwoners weten wat wel kan. Zij ziet nieuwe grote bouwtrajecten het liefst in grensgebieden met andere gemeenten, maar niet op Hoorns grondgebied.
Jessica Visser (Hoorn Lokaal) is blij met sluitende begroting en met een aantal prachtige resultaten. Ook zij wil graag een deel van het overschot bestemmen voor diverse projecten. Vergroening bijvoorbeeld, een oversteek over de spoorlijn bij Klagerstuin, het strandje in het Julianapark opknappen en het weghalen van graffiti. Jongeren hebben behoefte aan woonruimte en plekken om elkaar te ontmoeten.
Jeroen van der Veer (Sociaal Hoorn) ziet in de kadernota wederom een somber beeld, maar elk jaar houden we weer over. Waarom dan structureel bezuinigen? Besteed het geld aan de inwoners die het nodig hebben. Prioriteit voor sociale huurwoningen wordt overschaduwd door andere projecten voor groepen die minder afhankelijk zijn. Meer stageplekken in de Hoornse bedrijven, zodat jongeren vaker hier blijven. Hoorn kan leren van hoe Amsterdam sociale initiatieven honoreert. Hij vraagt voor de zoveelste keer aandacht voor een fiets- en wandeldoorsteek bij de Klagerstuin.
Niek Heijne (D66) ziet een degelijk evenwicht in de begroting, ondanks het beleid van de landelijke overheid. Hij wil doorbouwen aan een stad voor iedereen, zelfs wanneer er tegenwind wordt ervaren in de stad. Is de stad voorbereid op diverse klimaatveranderingen? D66 gaat voor de belangen die gefluisterd worden, niet voor geschreeuw van extreme groeperingen.
Kees Maas (ChristenUnie) voorziet financiële krapte in de toekomst, waardoor belangrijke voorzieningen in de knel komen. Hij noemt de Top X-aanpak om jeugdcriminaliteit te voorkomen en dat dit te belangrijk is om er op te bezuinigen. Mantelzorgers zijn belangrijk. Organisaties die preventief werken bij de maatschappelijke ondersteuning blijven onmisbaar zoals suïcidepreventie. Afvalverwerking voor kringloopwinkels verdienen aandacht.
Marion van der Bijl (GroenLinks) schetst de vriendelijke en behulpzame inwoners van Hoorn. Ze wijst naar het ravijnjaar dat, uitgesteld, toch in aantocht is. Het is eerlijk de mensen die dat het hardst nodig hebben, te blijven bijstaan. Een groene natuur is ook voor een stad van groot belang. Bomen in grote bakken kunnen makkelijk worden geplaatst en vervangen. Uitbreiding van openbaar groen is mogelijk om betegelde plekken in groen om te zetten. Clubs en verenigingen zorgen voor een hechtere band tussen mensen.
Arnica Gortzak (HOE?!) ziet vooral een papieren voordeel, want in 2028 is daar het ravijnjaar. Maak keuzes die sociaal rechtvaardig zijn. Stilstand bij bouwen goedkope woningen is niet goed en moet worden opgestart. Ze betreurt het dat ondanks toezeggingen bij projectontwikkelingen de goedkoopste woningen als eerste wegvallen. Zijn onderbestedingen structureel? Een begroting is een belofte aan de inwoners. Als we iets beloven, dan voeren we dat uit. Gevraagd naar haar idee over een tunnel noemt zij een tunnel die eindigt in een parkeergarage, zodat je niet een grote instroom van verkeer naar de binnenstad hebt.
Rob Droste (VVD) is blij met eerdere bezuinigingen, zodat de situatie er nu niet slechter voor staat. De binnenstad moet met de auto bereikbaar blijven. Iedereen in Hoorn moet zich veilig voelen. Ook bewoners hebben daar een rol in. Juist voor de middenhuurwoningen is het goed om verder door te gaan met bouwplannen. De digitale dienstverlening mag wel wat beter worden georganiseerd. Werken met AI kan de procedures vergemakkelijken.
Antwoord van de wethouders
Wethouder Axel Boomgaars verwijst naar het traject Hoorn Gezond, waarmee de gemeente probeert grip te houden op haar financiële situatie. Het geld dat aan het eind van het jaar overblijft, zou volgens hem grotendeels moeten worden toegevoegd aan de algemene reserve. Dit is belangrijk vanwege de financieel onzekere tijden die eraan komen. Van het totale overschot van ruim vijf miljoen euro is drie miljoen afkomstig van het Rijk – een meevaller die niet was verwacht. Tegelijkertijd zijn er ook structurele uitgaven die de gemeente blijvend moet bekostigen.
Gesprek over de kadernota met Wethouder Axel Boomgaars:
Het college staat positief tegenover ideeën om geld te gebruiken voor enkele culturele projecten die zijn voorgesteld. Doordat het kabinet viel is er onzekerheid over een verzoek dat onlangs werd ingediend. Hij noemt amendementen en moties die hij vanuit zijn portefeuille ontraadt of een akkoord kan geven. De motie over de fietstunnel of tunnel naar ondergrondse parkeergarage ontraadt hij sterk.
De andere wethouders en burgemeester Jan Nieuwenburg laten hun licht schijnen over de amendementen en moties en geven antwoorden op de gestelde vragen. De vragen over de tunnel, traverse of fietsonderdoorgang komen steeds weer terug, maar toezeggingen over een uitgebreidere variant krijgen geen groen licht.
Meer door raadsleden zeer zinvol genoemde zaken die betaald kunnen worden vanuit het overschot krijgen van wethouders geen groen licht. Wanneer het geld in de algemene reserve zit, kan het wanneer het nodig is benut worden. Geld dat in een bestemmingsreserve zit kan niet voor iets anders worden gebruikt dan voor het onderwerp waarvoor het bestemd is.
Wethouder Dick Bennis kan op het gebied van het opknappen van buurten (graffiti) en vergroening een klein beetje sinterklaas spelen. Watertappunten kunnen wellicht mogelijk worden. Met AI wordt op dit moment al geoefend. Wethouder Arthur Helling legt uit hoe door een niet op elkaar afgestemde registratie van activiteiten en kosten voor wat betreft de verbouwing van het stadhuis ook bij het college verwarring ontstond over een mogelijke overschrijding. De gemeente gaat niet over de aanleg van het warmtenet.
Hierover gaat Robert Vinkenborg (GVBV) stevig met de wethouder in discussie, omdat hij meent dat de rechten van de huurders zijn aangetast. Burgemeester Jan Nieuwenburg is het laatste collegelid dat ingaat op de gestelde vragen en opmerkingen. Over de komst van asielzoekers, statushouders of Oekraïners komt nog een informatieavond. Het wel of niet toekennen van een budget voor de Top X-aanpak levert nog een stevig debat op, maar maakt duidelijk dat de raad het belangrijk vindt dit project niks tekort te doen.
De stemming
De jaarstukken worden unaniem goedgekeurd. De kadernota krijgt ook een meerderheid van stemmen.