Op meerdere paden rondom een speeltuin in de wijk Bovenkerk in Amstelveen liggen schadelijke staalslakken. Het gaat om de omstreden grindsoort Graustabiel, waar staalslakken in zijn verwerkt. Omwonenden weten van niets, maar melden wel gezondheidsklachten. De gemeente gaat de paden nu vervangen.
Het echtpaar Jan en Thea van der Tuuk woont aan het Sint Urbanuspark, waar het omstreden grind Graustabiel is toegepast. Deze grindsoort bevat staalslakken, afvalmateriaal uit de staalindustrie. Sinds de aanleg van de nieuwe paden in het park enkele jaren geleden, ervaart Jan opvallende klachten.
"Ik had er voorheen nooit last van, maar sinds de nieuwe paden er liggen, heb ik veel jeuk aan mijn ogen en moet ik soms wel twaalf keer achter elkaar niezen", vertelt hij.
Jan en Thea zijn onthutst als ze horen dat er staalslakken vlak voor hun huis liggen. Zij wisten van niks. "Daar ben ik niet blij mee", reageert Thea. "Er spelen hier heel veel kinderen en er worden weleens feestjes georganiseerd in het park. Binnenkort hebben we hier een zomerfeest, dan staan er allemaal kraampjes langs de paden."
Wat zijn staalslakken en waarom zijn ze omstreden?
Staalslakken zijn een loeisterk restproduct van de staalindustrie dat in heel Nederland is gebruikt om onder meer wegen mee op te hogen. Volgens toxicologen is dat op zich geen probleem, zolang de metaalresten maar diep genoeg worden begraven en goed worden verpakt.
In de praktijk blijken staalslakken echter ook bovengronds te worden gebruikt, zoals op wandelpaden, speeltuinen en in woonwijken. En dat zorgt voor gevaarlijke gezondheidssituaties en milieuproblemen, waarschuwen experts.
Ook in Muiden werd onlangs bekend dat er staalslakken liggen op plekken waar kinderen spelen. Naar aanleiding van die situatie kwam de GGD met een alarmerend advies: pas het grind met staalslakken niet toe op plekken waar kinderen spelen. In Amstelveen liggen de staalslakken in het park waar meerdere speeltoestellen en een zwembadje staan.
Bewoners weten van niks
De gemeente Amstelveen zegt geen meldingen te hebben ontvangen van bewoners met gezondheidsklachten. NH Nieuws deed een rondgang in de wijk. Niet alle omwonenden herkennen klachten als bloedneuzen en geïrriteerde slijmvliezen, maar het echtpaar Van der Tuuk geeft aan wél gezondheidsklachten te ervaren.
Veel bewoners zeggen bovendien helemaal niet op de hoogte te zijn van de aanwezigheid van staalslakken voor hun woning. Ook een vrijwilliger van het speelbadje - die volgens de gemeente wél geïnformeerd zou moeten zijn - blijkt van niets te weten.
Gemeente gaat het pad vervangen
De gemeente gaat de paden nu zo snel mogelijk vervangen. Dat besluit is genomen naar aanleiding van het advies van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat om alle staalslakken te verwijderen die zijn gebruikt rond speelplaatsen.
Wanneer de gemeente de paden gaat vervangen, is nog niet bekend. Bewoners worden volgens de gemeente geïnformeerd zodra er duidelijkheid is over de planning.
Gemeente vervangt niet alle paden
Ook op andere paden in de gemeente Amstelveen liggen staalslakken. Zoals op de Handelsweg, op het pad langs het water bij het Turfschip en in de buurt van de Zonnestein-Van Heuven Goedhartlaan, op het pad achter het gezondheidscentrum.
Even verderop ligt Graustabiel op de Rentmeesterslaan, op de Handweg (voetpad parallel aan de weg), op het voetpad langs het water op de M.P.J. Aalberselaan en in het Erasmuspark, op het voetpad langs het water tussen de Lindelaan en Maarten Lutherweg.
De gemeente is niet van plan om ook die paden op te ruimen, omdat die niet in de buurt van een speeltuin liggen.
Geen staalslakken meer in Amstelveen
Het gebruik van staalslakken in Amstelveen wordt per direct stopgezet, zegt de gemeente. "Wij beraden ons nog over verdere beleidsmatige stappen", aldus een woordvoerder. "Daarbij wordt gekeken naar landelijke ontwikkelingen, adviezen van de ILT en de Omgevingsdienst."