"Blij, mooi en toch ook wel iets van jottem." Dat gevoel overheerst bij het waterschap en haar ecoloog Simone van Dam toen ze het verrassende nieuws kregen dat er een otter gespot is. Het is pas voor de tweede keer dat een levend exemplaar in hun werkgebied, zo grofweg boven het Noordzeekanaal, is gezien.
Het was als een Sinterklaascadeautje voor ecoloog Simone van Dam van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. "Op 5 december kreeg ik een telefoontje dat er een otter met een wildcamera was vastgelegd. De foto bleek een maand eerder gemaakt met een van de camera’s, die langs de randen staan van ons gebied. Hij staat mooi vol in beeld."
"De SD-kaartjes van die camera's worden eens in de zoveel tijd uitgelezen. Ze staan er eigenlijk om bevers waar te nemen. Die willen we hier liever niet hebben, want die zijn heel goed in graven en daardoor een risico voor onze waterveiligheid. Maar voor de otter staat onze deur wagenwijd open."
Locatie blijft geheim
Waar precies de otter is gespot, dat blijft geheim. Het zijn namelijk zeer schuwe nachtdieren. "Het was aan de oostelijke rand van ons beheergebied." Ergens aan de kant van het IJssel- of Markermeer dus. "Het is een bedreigde diersoort, dus we willen 'm in alle rust het gebied laten ontdekken. We weten ook niet of het een voorbijganger is of dat hij daar nog steeds zit."
De otter was lange tijd uitgestorven in Nederland. "In 2002 zijn ze opnieuw uitgezet en die populatie is aan het groeien. Er zitten er al veel in Flevoland en Friesland, dus ze kunnen van verschillende kanten naar ons toe komen."
Tekst gaat verder onder de foto.
Eén keer eerder is een levende otter waargenomen in het werkgebied van het waterschap: in 2022 in Waterland. Maar ook op andere plekken in Noord-Holland zitten ze. Onder meer in het Naardermeer en bij het Diemerpark zijn sporen gevonden.
En er werd al eens een pootafdruk bij de Afsluitdijk gevonden, maar ook een dode otter bij Volendam. "Je hoopt er altijd op dat een otter zich laat zien en dat maakt dit een hele leuke, unieke waarneming. Ze zijn echt een toevoeging aan ons gebied."
Beloning voor waterbeheer
"Je mag het een schouderklopje noemen voor ons werk. Een otter heeft namelijk wel een aantal wensen: de waterkwaliteit moet goed zijn, er moet voldoende vis zitten en de oevers moeten goed toegankelijk zijn en voldoende variatie in vegetatie en beschutting bieden."
"En met die dingen zijn we ook bezig, zoals meer natuurvriendelijke oevers en vis-passeerbare gemalen en sluizen. Vis is echt zijn hoofdmenu, maar soms ook watervogels én ze zijn rivierkreeften gaan leren eten. Dat laatste is natuurlijk helemaal mooi, want dat is een exoot waar we vanaf willen."
Verkeer en de wolf
Natuurlijke vijanden heeft de otter volgens de ecoloog bijna niet. "Ze staan vrijwel bovenaan de voedselketen. Het verkeer is zijn grootste gevaar. Doodsoorzaak nummer een is dat ze worden aangereden. Maar ik heb ook ergens gelezen dat wolven af en toe otters eten, maar daar is nog geen bewijs van in Nederland zo ver ik weet."
Otter gespot?
De ecoloog hoopt dat meer otters gespot zullen worden. "Mocht je iets zien, dan is een goede foto van belang om te beoordelen of het ook echt om een otter gaat. Meldingen kunnen worden doorgegeven op waarneming.nl."