Het college van B&W van de gemeente Haarlemmermeer wil Schiphol de mogelijkheid bieden om een gigantische lading met PFAS verontreinigde grond zelf schoon te maken. Het college vraagt de raad daarom om in te stemmen met de ingebruikname van een PFAS-wasstraat. Omwonenden zijn bang dat ze worden blootgesteld aan schadelijke stoffen.
De wasstraat moet zo'n 200.000 ton grond reinigen die voornamelijk door blusschuim besmet is geraakt met PFAS. De installatie komt op Schiphols eigen terrein, aan de noordkant van de luchthaven, tussen de A4 en Badhoevedorp in.
Inwoners van Badhoevedorp en het iets noordelijker gelegen Lijnden maken zich al lange tijd zorgen over de opslag van de vervuilde grond. Vooral omdat die bij ongunstige wind hun kant op zou waaien en in de sloten zou sijpelen.
Onvoldoende oog voor zorgen
Ze verwijten Schiphol en de Omgevingsdienst bovendien onvoldoende oog te hebben voor hun zorgen, zo bleek tijdens een door de gemeente georganiseerde bijeenkomst.
Schiphol noemde de risico's van de opslag voor omwonenden verwaarloosbaar. En ondanks zeshonderd bezwaren stemde de raad in juni afgelopen jaar tijdens een verhitte raadsvergadering in met de ingebruikname van een extra opslaglocatie, de vierde.
Tekst loopt door.
Zo'n 150 bezwaren werden ongegrond verklaard, de rest was niet eens in behandeling genomen omdat die mensen 'te ver' van de opslag wonen.
Bij de stemming over de ontwerpverklaring voor de wasinstallatie, in juni vorig jaar, stemden behalve de coalitie (VVD, HAP, CDA en D66) ook PvdA en GroenLinks voor. De emoties in de zaal liepen hoog op. Een bewoonster van de Sloterweg trok zelfs de vergelijking met Tsjernobyl: "Ook daar was het gevaar ontastbaar, onzichtbaar, maar dodelijk. Als PFAS zo ongrijpbaar zijn, waarom slepen we dan zo met die grond?"
Tekst loopt door.
Binnenkort wordt er gestemd over de definitieve verklaring van geen bedenkingen. Of de verhoudingen inmiddels anders liggen dan in de zomer van vorig jaar. "Laten we het hopen", zegt Hans Spijker van oppositiepartij Een Haarlemmermeer.
Hij vindt dat er onvoldoende maatregelen worden genomen om te voorkomen dat de grond verwaait. "Het wordt met vrachtwagens van de ene naar de andere kant van het terrein gereden."
Bakstenen bakken van restproduct
Ook maakt hij zich zorgen over het restproduct, zo'n 40.000 ton slib. Schiphol heeft met een Amsterdamse startup afgesproken dat die er bakstenen van gaat bakken zodra Spijker gelooft daar niet in.
"Misschien maak je PFAS wel onschadelijk bij 1.400 graden, maar dan barst de steen. Bovendien, ik wil niet in een huis wonen dat gemaakt is van stenen met PFAS.
Schiphol zelf noemt de eerste testen met het bakken van bakstenen 'veelbelovend'. "Maar we gaan niet over een nacht ijs", schrijven ze op het eigen platform Hallo Badhoevedorp.
"De volgende stap is een grote partij stenen bakken. Ook dan meten we elke stap, of het werkt, maar we testen ook of er emissies zijn naar bodem, water of lucht. We gaan er pas mee door als we er zeker van zijn dat het goed en veilig werkt.
"Er moet iets gebeuren, we kunnen niet niets doen"
PvdA-raadlid Rashana Hussain legt uit waarom haar partij in juni vorig jaar een verklaring van geen bedenkingen heeft afgegeven. "Er móét iets gebeuren", vertelt ze, "we kunnen niet niets doen." Ook bij de stemming over de definitieve verklaring van geen bedenkingen, zal haar partij voorstemmen.
Wel verbindt haar partij daar wat eisen aan. Omdat er nog veel onduidelijkheid is over de grondwasinstallatie, stelt ze voor dat het college een vinger aan de pols houdt en de vorderingen van de reinigingsoperatie geregeld met de raad deelt.
Verder mag de installatie wat de PvdA alleen worden gebruikt voor vervuilde Schiphol-grond. "We willen niet dat daar ook andere grond wordt gewassen."
Nog twee hordes voor Schiphol
Maar ook als de raad net als in juni de verklaring afgeeft, kan de machine nog niet van stal worden gehaald. De gemeente heeft de aanvraag alleen beoordeeld op ruimtelijke aspecten", legt wethouder Beryl van Straten (VVD, Ruimtelijke Ontwikkeling) uit in een persgesprek. Bij de aanvraag van een omgevingsvergunning beoordeelt de Omgevingsdienst de effecten van het gebruik van de installatie op bijvoorbeeld het milieu.